A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
I. Chu kì tế bào của sinh vật nhân thực
Chu kì tế bào là khoảng thời gian từ khi tế bào được sinh ra, lớn lên và phân chia thành hai tế bào con.
Tế bào nhân thực có kích thước và số lượng NST lớn hơn nhiều so với tế bào nhân sơ nên chu kì tế bào dài và phức tạp hơn.
Chu kì tế bào gồm 2 giai đoạn chính: kỳ trung gian và quá trình nguyên phân
Hệ thống kiểm soát chu kì tế bào điều khiển các giai đoạn nghiêm ngặt, đảm bảo chu kì tế bào bình thường.
II. Nguyên phân
Nguyên phân (phân bào nguyên nhiễm) là hình thức phân bào xảy ra ở các tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh dục sơ khai. Nguyên phân bao gồm phân chia nhân và phân chia tế bào chất.
Phân chia nhân gồm 4 giai đoạn: kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối, quá trình phân chia nhân thực chất là phân chia vật chất di truyền (NST) đồng đều cho 2 tế bào con.
1. Phân chia nhân
Diễn biến của quá trình phân chia nhân như sau:
2. Phân chia tế bào chất
Sau khi phân chia nhân xong, tế bào tiến hành phân chia tế bào chất, quá trình này ở tế bào thực vật và tế bào động vật có một chút khác biệt:
3. Ý nghĩa của nguyên phân
Nguyên phân giúp duy trì ổn định vật chất tế bào qua các thế hệ tế bào, thay thế các tế bào già, chết, tổn thương, giúp cơ thể lớn lên và tái sinh các bộ phận.
Là hình thức sinh sản ở những loài sinh vật nhân thực đơn bào và loài sinh sản vô tính.
III. Bệnh ung thư
1. Cơ sở khoa học của bệnh ung thư
Khối u xuất hiện từ một tế bào bị đột biến nhiều lần, làm rối loạn các cơ chế điều hòa phân bảo, khiến tế bào phân chia không kiểm soát tạo nên các khối u ác tính.
Tác nhân đột biến ở bên ngoài môi trường gồm: khói thuốc lá, độc tố của vi sinh vật, tia tử ngoại, tia phóng xạ, hóa chất (chất độc da cam) ...
Tác nhân đột biến ở bên trong cơ thể có: virus gây bệnh mãn tính (viêm gan B, viêm tử cung), các gốc tự do trong tế bào ...
2. Tình trạng ung thư ở Việt Nam và cách phòng tránh bệnh ung thư
Ung thư có thể phòng tránh bằng cách:
Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây ung thư
Tích cực rèn luyện thể dục thể thao
Thường xuyên thăm khám sức khỏe định kì
Chữa trị triệt để những bệnh viêm nhiễm mãn tính do virus và các loại vi sinh vật ...
