A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1. Các dạng năng lượng
- Theo nguồn tạo ra năng lượng, năng lượng được phân loại theo các dạng:
+ Động năng: năng lượng mà một vật có do chuyển động.
|
|
Người đi xe đạp | Ô tô đang chạy |
+ Thế năng hấp dẫn: năng lượng có được khi vật ở trên cao so với mặt đất (ngay cả khi vật không chuyển động).
|
|
Cánh diều trên bầu trời | Em bé đang chơi cầu trượt |
+ Thế năng đàn hồi: những vật như lò xo, dây cao su,… khi bị biến dạng có năng lượng ở dạng thế năng đàn hồi.
|
|
Dây cung được kéo căng | Quả bóng bị bẹp |
+ Quang năng: Mặt Trời, ngọn lửa, bóng đèn…. phát ra ánh sáng. Ánh sáng mang năng lượng gọi là quang năng.
|
|
Mặt Trời đang chiếu sáng | Đèn pin đang chiếu sáng |
+ Nhiệt năng: năng lượng phát ra từ các nguồn nhiệt.
|
|
Bóng đèn sợi đốt đang bật | Bếp gas đang bật |
+ Điện năng: năng lượng tạo ra bởi dòng điện (cung cấp bởi máy phát điện, pin…)
|
|
Quạt điện | Trạm phát điện năng lượng gió |
+ Hóa năng: năng lượng do quá trình biến đổi hóa học tạo ra.
|
|
Diêm | Pháo hoa |
- Theo nguồn gốc vật chất của năng lượng, năng lượng được phân loại theo các dạng:
+ Năng lượng chuyển hóa toàn phần là dạng năng lượng được sinh ra từ nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên.
+ Năng lượng tái tạo là dạng năng lượng như ánh sáng mặt trời, gió, thủy triều, hạt nhân, địa nhiệt…
|
|
Tấm pin năng lượng mặt trời | Trạm điện thủy triều ở Hàn Quốc |
- Theo mức độ ô nhiễm môi trường thì năng lượng được chia thành:
+ Năng lượng sạch: năng lượng mặt trời, nặng lượng gió, năng lượng thủy triều...
Năng lượng mặt trời sạch, tiết kiệm điện năng.
+ Năng lượng gây ô nhiễm môi trường: năng lượng hóa thạch…
Ô nhiễm độc hại từ các nhà máy nhiệt điện than.
2. Đặc trưng của năng lượng
Năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực.
Ví dụ:
Năng lượng gió có thể làm cây bị cong hoặc gãy. Năng lượng gió càng lớn thì lực tác dụng lên cây càng mạnh, cây càng dễ bị đổ.
Năng lượng gió có thể làm quay chong chóng. Năng lượng gió càng lớn thì lực tác dụng lên chong chóng càng mạnh, chong chóng quay càng nhanh.
3. Nhiên liệu và năng lượng tái tạo
- Nhiên liệu là các vật liệu khi bị đốt cháy giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt và ánh sáng.
|
|
Đốt cháy khí tự nhiên. | Đốt cháy than, củi. |
- Năng lượng tái tạo là năng lượng từ những nguồn liên tục được coi là vô hạn như Mặt Trời, gió, thủy triều, sóng…
|
|
Tấm pin năng lượng mặt trời | Trạm điện thủy triều ở Hàn Quốc |
|
|
Tua pin gió tại Tây Ban Nha | Gỗ là nguồn sinh khối điển hình |
| |
Bánh xe nước hay guồng nước. | |
