A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
1. Đơn vị và dụng cụ đo thời gian
- Đơn vị đo thời gian trong hệ thống đo lường chính thức của nước ta hiện nay là giây (second), kí hiệu là s.
+ Ngoài ra còn dùng các đơn vị khác: giờ (hour: h), phút (minute: min), ngày, tuần, tháng…
1 giờ = 60 phút = 3600 giây
1 ngày = 24 giờ = 1440 phút = 86400 giây
1 tuần = 7 ngày = 168 giờ = 10080 phút = 604800 giây.
- Để đo thời gian người ta dùng đồng hồ. Có nhiều loại đồng hồ khác nhau: Đồng hồ đeo tay, đồng hồ treo tường, đồng hồ để bàn, đồng hồ điện tử, đồng hồ bấm giây, đồng hồ cát…
Đồng hồ đeo tay | Đồng hồ treo tường | Đồng hồ để bàn |
Đồng hồ điện tử | Đồng hồ bấm giây Đồng hồ cát |
2. Thực hành đo thời gian
Khi đo thời gian của một hoạt động, ta cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Ước lượng khoảng thời gian cần đo.
Bước 2: Chọn đồng hồ phù hợp.
Bước 3: Hiệu chỉnh đồng hồ đúng cách trước khi đo.
Bước 4: Thực hiện đo thời gian bằng đồng hồ.
Bước 5: Đọc và ghi kết quả mỗi lần đo.
CÂU HỎI SÁCH GIÁO KHOA
Câu hỏi trang 27 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Tại sao khi đo thời gian trong các cuộc thi đấu thể thao người ta thường sử dụng đồng hồ bấm giây?
Lời giải:
- Đồng hồ bấm giây có ĐCNN nhỏ (khoảng s) nên có thể đo được chính xác nhất khoảng thời gian chạy của các vận động viên và có thể đo được cho nhiều người một lúc.
Câu hỏi trang 27 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Hãy kể tên các đơn vị đo thời gian mà em biết.
Lời giải:
Một số đơn vị đo thời gian là: năm, tháng, ngày, giờ, tuần, phút, giây…
Câu hỏi trang 27 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Ngoài những loại đồng hồ được liệt kê trong hình 6.1, hãy kể thêm một số loại đồng hồ mà em biết và nêu ưu thế của từng loại.
Lời giải:
- Đồng hồ cát: dụng cụ đo thời gian có GHĐ nhỏ, dùng để làm quà tặng hoặc trang trí.
- Đồng hồ nước: dụng cụ dùng để đo lưu lượng nước sạch hay nước thải tại các hệ thống cấp toát nước dân dụng hay công nghiệp.
- Đồng hồ đo điện đa năng: dùng để đo điện áp, cường độ dòng điện, điện trở...
- Đồng hồ quả lắc: thiết kế đẹp, dùng để trang trí nhà ở và xem giờ.
Câu hỏi trang 28 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Để xác định thời gian vận động viên chạy 800m ta nên dùng loại đồng hồ nào? Vì sao?
Lời giải:
- Để xác định thời gian vận động viên chạy 800m ta nên dùng loại đồng hồ bấm giây. Vì:
+ Ta đo được từ lúc bắt đầu vận động viên chạy cho tới khi kết thúc.
+ Đồng hồ hiển thị thời gian chính xác tới 0,001 s.
+ Có thể đo cho nhiều vận động viên một lúc.
Câu hỏi trang 28 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Hãy ước lượng thời gian đi từ cuối lớp học tới bục giảng và lựa chọn đồng hồ phù hợp để đo khoảng thời gian đó.
Lời giải:
- Học sinh tự ước lượng thời gian đi từ cuối lớp học tới bục giảng (ví dụ khoảng 5s).
- Đồng hồ phù hợp để đo khoảng thời gian đó ta chọn đồng hồ bấm giây.
Câu hỏi trang 28 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Em hãy quan sát hình 6.2 và cho biết cách hiệu chỉnh đồng hồ ở hình nào thì thuận tiện hơn khi thực hiện phép đo thời gian.
Lời giải:
Cách hiệu chỉnh đồng hồ ở hình 6.2a thuận tiện hơn khi thực hiện phép đo thời gian vì mũi kim đang dừng ở vạch số 0.
Câu hỏi trang 28 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Quan sát hình 6.3 và cho biết cách đặt mắt để đọc số chỉ của đồng hồ như thế nào là đúng?
Lời giải:
- Cách đặt mắt để đọc số chỉ của đồng hồ: đặt mắt nhìn theo hướng vuông góc với mặt đồng hồ.
=> Cách đặt mắt để đọc số chỉ của đồng hồ ở hình 6.3a là đúng.
Câu hỏi trang 28 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Quan sát hình 6.4 và cho biết số chỉ của đồng hồ ở mỗi trường hợp là bao nhiêu? (Biết ĐCNN của đồng hồ này là 1s).
Lời giải:
- Cách đọc và ghi số chỉ của đồng hồ là: Đọc và ghi kết quả đo theo vạch chia gần nhất với đầu kim của đồng hồ.
=> Số chỉ đồng hồ ở hình 6.4a là 5s.
Số chỉ đồng hồ ở hình 6.4b là 5s (vì đọc theo vạch chia gần nhất so với vị trí của kim chỉ).
Câu hỏi trang 29 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Thực hiện đo lần lượt thời gian di chuyển của hai bạn học sinh khi đi từ cuối lớp học tới bục giảng. Hoàn thành theo mẫu bảng 6.1.
Lời giải:
Đối tượng cần đo | Thời gian ước lượng (s) | Chọn dụng cụ đo thời gian | Kết quả đo (s) | |||||
Tên dụng cụ đo | GHĐ | ĐCNN | Lần 1: t1 | Lần 2: t2 | Lần 3: t3 | |||
Bạn 1 | 5 s | Đồng hồ bấm giây | 10 phút | 0,01 s | 4,85s | 4,94s | 5,03s | |
Bạn 2 | 7 s | Đồng hồ bấm giây | 10 phút | 0,01 s | 7,04s | 6,94s | 6,78s |
BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Câu hỏi trang 30 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Để đo thời gian của vận động viên chạy 100 m, loại đồng hồ thích hợp nhất là
A. đồng hồ để bàn. B. đồng hồ bấm giây.
C. đồng hồ treo tường. D. đồng hồ cát.
Lời giải:
- Để đo thời gian của vận động viên chạy 100 m, loại đồng hồ thích hợp nhất là đồng hồ bấm giây. Vì:
+ Ta đo được từ lúc bắt đầu vận động viên chạy cho tới khi kết thúc.
+ Đồng hồ hiển thị thời gian chính xác tới 0,001 s.
+ Có thể đo cho nhiều vận động viên một lúc.
Chọn đáp án B
Câu hỏi trang 30 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Khi đo thời gian chạy 100 m của bạn Nguyên trong giờ thể dục, em sẽ đo khoảng thời gian
A. từ lúc bạn Nguyên lấy đà chạy tới lúc về đích.
B. từ lúc có lệnh xuất phát tới lúc về đích.
C. bạn Nguyên chạy 50 m rồi nhân đôi.
D. bạn Nguyên chạy 200 m rồi chia đôi.
Lời giải:
Khi đo thời gian chạy 100 m của bạn Nguyên trong giờ thể dục, em sẽ đo khoảng thời gian từ lúc có lệnh xuất phát tới lúc về đích.
Chọn đáp án B
Câu hỏi trang 30 SGK Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo:
Hãy lập bảng theo mẫu và chọn loại đồng hồ phù hợp để đo thời gian các hoạt động:
Lời giải:
SÁCH BÀI TẬP
Bài 6.1 trang 16 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Đơn vị đo thời gian trong hệ thống đo lường chính thức ở nước ta là:
A. tuần.
B. ngày.
C. giây.
D. giờ.
Lời giải:
Đơn vị đo thời gian trong hệ thống đo lường chính thức ở nước ta là: giây.
Chọn đáp án C.
Bài 6.2 trang 16 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Khi đó nhiều lần thời gian chuyển động của một viên bi trên mặt phẳng nghiêng mà thu được nhiều giá trị khác nhau, thì giá trị nào sau đây được lấy làm kết quả của phép đo?
A. Giá trị của lần đo cuối cùng.
B. Giá trị trung bình của giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất.
C. Giá trị trung bình của tất cả các giá trị đo được.
D. Giá trị được lặp lại nhiều lần nhất.
Lời giải:
Giá trị nào sau đây được lấy làm kết quả của phép đo là: Giá trị trung bình của tất cả các giá trị đo được.
Chọn đáp án C.
Bài 6.3 trang 16 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Trước khi đo thời gian của một hoạt động ta thường ước lượng khoảng thời gian của hoạt động đó để
A. lựa chọn đồng hồ đo phù hợp.
B. đặt mắt đúng cách.
C. đọc kết quả đo chính xác.
D. hiệu chỉnh đồng hồ đúng cách.
Lời giải:
Ta thường ước lượng khoảng thời gian của hoạt động đó để lựa chọn đồng hồ đo phù hợp.
Chọn đáp án A.
Bài 6.4 trang 16 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Cho các bước đo thời gian của một hoạt động gồm:
(1) Đặt mắt nhìn đúng cách.
(2) Ước lượng thời gian hoạt động cần đo để chọn đồng hồ thích hợp.
(3) Hiệu chỉnh đồng hồ đo đúng cách.
(4) Đọc, ghi kết quả đo đúng quy định.
(5) Thực hiện phép đo thời gian.
Thứ tự dùng các bước thực hiện để đo thời gian của một hoạt động là:
A. (1), (2), (3), (4), (5).
B. (3), (2), (5), (4), (1).
C. (2), (3), (1), (5), (4).
D. (2), (1), (3), (5), (4).
Lời giải:
Thứ tự dùng các bước thực hiện để đo thời gian của một hoạt động là:
(2) Ước lượng thời gian hoạt động cần đo để chọn đồng hồ thích hợp.
(3) Hiệu chỉnh đồng hồ đo đúng cách.
(1) Đặt mắt nhìn đúng cách.
(5) Thực hiện phép đo thời gian.
(4) Đọc, ghi kết quả đo đúng quy định.
Chọn đáp án C.
Bài 6.5 trang 17 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Lựa chọn đồng hồ phù hợp với việc đo thời gian của các hoạt động sau:
Lời giải:
Vì: - Thời gian hát bài “Đội ca” và thời gian chạy 800m ngắn nên sử dụng đồng hồ bấm giây giúp đo được thời gian chính xác nhất.
- Thời gian đun sôi ấm nước dài (khoảng 15-20 phút) nên sử dụng đồng hồ để bàn cho phù hợp.
Bài 6.6 trang 17 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Nguyên nhân nào sau đây gây ra sai số khi đo thời gian của một hoạt động?
A. Không hiệu chỉnh đồng hồ.
B. Đặt mắt nhìn lệch.
C. Đọc kết quả chậm.
D. Cả 3 nguyên nhân trên.
Lời giải:
Cả 3 nguyên nhân trên đều gây ra sai số khi đo thời gian của một hoạt động.
Chọn đáp án D.
Bài 6.7 trang 17 sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 - Chân trời sáng tạo: Để thực hiện đo thời gian khi đi từ cổng trường vào lớp học, em dùng loại đồng hổ nào? Giải thích sự lựa chọn của em.
Lời giải:
- Để thực hiện đo thời gian khi đi từ cổng trường vào lớp học, em dùng đồng hổ bấm giây.
- Vì sử dụng đồng hồ bấm giây thuận tiện hơn so với các loại đồng hồ khác, nó giúp ta chủ động trong việc đo thời gian từ khi ta bắt đầu đi cho đến khi ta dừng lại và thời gian chính xác tới 0,01s.